۱۰ فروردین, ۱۴۰۳

راهکار جلوگیری از فقیرسازی بیشتر طبقات پایین و متوسط

راهکار جلوگیری از فقیرسازی بیشتر طبقات پایین و متوسط

✍ابوالفضل رحیمی شاد

در طول ۴۴ سال اخیر یکی از مشکلات گریبانگیر جامعه بویژه برای طبقات پایین و متوسط تورم دائمی همراه با کاهش ارزش ریال در مقابل دلار بوده است.تا ‌پیش از اجرا و اعمال نادرست سیاست آزاد سازی قیمت حامل های انرژی و پرداخت یارانه نقدی اگرچه تورم و کاهش ارزش ریال وجود داشت اما بدلیل آنکه بین تورم و افزایش دستمزدها هماهنگی نسبی وجود داشت فشار از این ناحیه بر مردم قابل تحمل تر بود.اما پس از آن،این تعادل و هماهنگی نسبی برهم خورد و سطح دستمزدها فاصله زیادی از تورم واقعی پیدا کرد.همچنین موجب شد تا مرحله به مرحله قیمت کلیه کالاها و خدمات بویژه در بخش غذا، پوشاک، مسکن، خودرو،دارو و درمان بصورت تصاعدی افزایش یابد.به حدی که قیمت بسیاری از این کالاها و خدمات بر مبنای قیمت دلار رایج بازار همتراز و حتی در برخی موارد مانند اتومبیل یا برخی اقلام ضروری خوراکی بیشتر از قیمت این کالاها در برخی کشورهای اروپایی و آمریکا شد.این مسئله موجب گردید تا افزایش سالانه دستمزدها کمترین تناسبی با تورم واقعی نداشته باشد و روز به روز منجر به فقیرتر شدن حقوق بگیران شود.به زبان ساده دریافت دستمزدهای ریالی در مقابل هزینه های دلاری روز به روز منجر به افزایش نابرابری در توزیع درآمد و ثروت و فشار اقتصادی بر دهک های پایین جامعه شده است.در تمام این سالها مسئولان دولتی مدام تکرار کرده اند که افزایش دستمزدها به دلیل تاثیر بر افزایش قیمت تمام شده کالا و خدمات و همچنین افزایش حجم نقدینگی موجب افزایش بیشتر تورم می شود.اما از نظر بسیاری از کارشناسان اقتصادی این رابطه برعکس است. یعنی تورم منجر به ضرورت افزایش دستمزدها میشود و نه بالعکس.در حقیقت علل اصلی تورم در طی ۴۴ سال اخیر ساختار اقتصادی نفتی،پایین بودن سطح تولید و عرضه در صنعت و کشاورزی در مقایسه با حجم بالای نقدینگی و همچنین مسائل مرتبط با سیاست خارجی بوده است.و تا زمانی که این مشکلات حل نشود افزایش دستمزدها اگرچه به ناچار لازمست اما چاره مشکلات اقتصادی نیست.
اما همین افزایش سطح دستمزدها نیز وقتی تناسبی با تورم واقعی و دلاری شدن هزینه ها ندارد موجب کاهش سهم طبقات پایین و متوسط از ثروت کل جامعه و فقیرتر شدن آنها خواهد شد.  افزایش اعتراضات حقوق بگیران در طی سالهای گذشته شده بیانگر همین مسئله است.به عبارت دیگر تا زمانی که قیمت کالا و خدمات علاوه بر تورم متاثر از افزایش قیمت دلار بالا میرود اما افزایش سالانه سطح دستمزدها صرفا با توجه به نرخ تورم آنهم بسیار کمتر از میزان واقعی صورت می پذیرد فقیرترشدن طبقات پایین و متوسط ادامه خواهد داشت.حال باید پرسید تا پیش از حل مشکلات اصلی و زیربنایی اقتصاد برای جلوگیری از افزایش فقیرترشدن طبقات پایین و متوسط چه می‌توان کرد؟

با توجه به آنچه تا اینجا عنوان گردید و پایین بودن سطح دستمزد حقوق بگیران در ایران(قرار داشتن در رتبه ۱۶۰ جهانی و پایین تر از بسیاری از کشورهای فقیر) تا وقتی مشکلات اصلی اقتصاد حل نشده است میتوان با تعیین سطح حداقل دستمزد برحسب دلار و پرداخت دستمزدها با توجه به میانگین نرخ ماهیانه قیمت دلار در بازار برحسب ریال تا حد زیادی این مشکل را برطرف ساخت.با در نظر گرفتن سطح قیمت ها و هزینه های خانوار حداقل دستمزد بایستی حدود ۵۰۰ دلار و افزایش سوابق و دیگر عوامل افزاینده دستمزد به میزان ۳ تا ۵ درصد در افزایش سنواتی درنظر گرفته شود.یعنی در سال ۱۴۰۲ یک کارمند، کارگر یا نظامی تازه استخدام شده ۵۰۰ دلار و شاغل دارای ۳۰ سال سابقه در هر شغل وجایگاهی که قرار دارد بین ۹۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار حقوق ماهیانه دریافت نماید.همچنین بازنشستگان نیز پس از ۳۰ سال براساس میانگین دریافتی ۵ سال آخر بین ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ دلار دریافتی داشته باشند.

پنج پیامد مثبت طرح:
۱_برطرف ساختن کامل فقیرسازی ناشی از کاهش ارزش ریال در مقابل دلار  و کاهش فشار تورم بر حقوق بگیران.
۲_دولت بناچار نه تنها از روش افزایش قیمت دلار برای کسب درآمد از جیب مردم پرهیز خواهد کرد بلکه تلاش خواهد کرد تا قیمت دلار کاهش یابد. در نتیجه سطح قیمتها نیز کاهش خواهد یافت.
۳_با افزایش قدرت خرید حقوق بگیران موجب افزایش تقاضا و بهبود وضع کسب و کار در تمامی بخش های تولیدی و خدماتی خواهد شد.
۴_با افزایش نسبی رفاه و عدالت بسیاری از آسیب های روانی،اجتماعی و جرائم که ریشه در فقر و تبعیض دارد کاهش چشمگیری خواهد یافت.
۵_برخورداری از رفاه نسبی و یک زندگی معمولی حق همه شهروندان و حل موانع دستیابی به آن وظیفه دولتهاست.این طرح می‌تواند برای اولین مرتبه موجب همگرایی تمامی کارکنان بخش های دولتی و غیردولتی و حقوق بگیران لشکری، کشوری و تامین اجتماعی در مطالبه حق معیشت شود.

راه اندازی کمپین تعیین دستمزد برحسب دلار از سوی تشکل های صنفی می‌تواند گام نخست این مطالبه گری باشد.

قبلی «
بعدی »

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ویدیو شاخص

دسته ها