🟡 «اثر انگشت‌تان ثبت نمی‌شود خانم. اثر انگشت ندارید! دوباره انگشت بزنید…». زنی که پشت باجه پیشخوان دولت برای ثبت سیم‌کارتش آمده و نمی‌داند برای نداشتن اثر انگشت، چه کند؟ نگاهی به انگشت‌هایش می‌اندازد.
انگشت‌هایش سبز و خموده است. می‌گوید در آشپزخانه یک رستوران سبزی خرد می‌کند. آن‌قدر که دیگر اثر انگشت‌هایش از بین رفته و رنگ سبز به خرد پوستش رفته است.
🔶 این زن‌ها در بازار کار هم اثر انگشت ندارند. بسیاری از زنان ایرانی کارگران مجانی مزارع و کارگاه‌های فرش و صنایع دستی بوده‌اند. زهرا کریمی، اقتصاددان، به «شرق» می‌گوید که بسیاری از زنان کارگر ایران کارکنان خانگی بدون مزد یا کارگران کارگاه‌های زیرزمینی هستند و همین زنان معمولا در آمارهای بازار کار لحاظ نمی‌شوند.
🔶 با نامساعدشدن اوضاع اقتصاد زنان بیشتری ناچار هستند کمک‌خرج خانواده‌های خود باشند، در عین اینکه این زنان در بازار کار غالبا با عنوان جنس دوم تلقی می‌شوند و ناچار هستند با دستمزدهای پایین‌تر و مزایای کمتر کار کنند و در عین حال به دلیل نگاه‌های مردسالارانه، کار خانه هم به‌عنوان وظایف زنان تلقی می‌شود و این زنان مجبور هستند بعد از ساعات طولانی کار خارج از خانه، ساعات زیادی در خانه کار کنند و نقش غالب را در نگهداری فرزندانشان هم ایفا کنند که مجموع این شرایط فشار مضاعفی به زنان شاغل ایران و به‌ویژه زنان کارگر تحمیل می‌کند.
رشد بی‌کاری زنان ایران
آماری که از زنان شاغل ایران ثبت شده، فقط حدود 3.5 میلیون نفر است. براساس گزارش مرکز آمار ایران، نزدیک به 3.5 میلیون نفر زن در بازار کار ایران مشغول به کار هستند و جمعیت مردان شاغل بیشتر از 20 میلیون نفر ذکر شده است. براساس این گزارش در پاییز سال گذشته جمعیت فعال ۱۵ ساله و بیشتر ۲۵ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بوده که از این تعداد ۲۳.۵ میلیون نفر شاغل و ۲.۳ میلیون نفر بی‌کار هستند.
گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که از بین جمعیت شاغل، بیش از ۲۰ میلیون نفر مرد هستند که تعدادشان در پاییز 1400 نسبت به پاییز سال 99 حدود ۳۱۷ هزار نفر اضافه شده است و سهم زنان از جمعیت شاغل نیز حدود ۳.۵ میلیون نفر است که از تعدادشان حدود ۱۹۵ هزار نفر کم شده است.
در واقع در پاییز سال گذشته در شرایطی که تعداد شاغلان مرد افزایش داشته، شمار زنان شاغل کاهش یافته است.
زهرا کریمی، اقتصاددان، در این زمینه به «شرق» توضیح می‌دهد که کرونا و شرایط نامطلوب اقتصادی بیشترین آسیب را به زنان زده است، زیرا زنان بیشتر در بازار مشاغل خدماتی مشغول به کار هستند و در هتل‌ها و رستوران‌ها، در فروشگاه‌ها و… کار می‌کنند و کرونا بیشترین آسیب را به زنان شاغل در مشاغل خدماتی زده است.از سوی دیگر سهم مزد کارگران در مشاغل خدماتی، بسیار زیاد است و با افزایش هزینه بنگاه‌های اقتصادی و فشار بر اقتصاد کشور، بیشترین تعدیل نیرو و تعطیلی بنگاه‌ها در بخش خدمات رخ می‌دهد و زنان کارگر بیشترین آسیب‌ها را متحمل می‌شوند.
نیمی از زنان سرپرست خانوار در فقر مطلق
🔸 دوسوم کارگران کارگاه‌های زیرزمینی ایران، زنان هستند و شرایط دشوار اقتصادی موجب شده است که زنان زیادتری به مشاغل کاذب مانند دست‌فروشی در مترو و اتوبوس و پیاده‌روها یا مسافرکشی روی اورده اتد.
